Τελευταία ενημέρωση 11 Μαρτίου, 2025 στις 01:49 μμ
Σημείωμα του Δελτίου Εργατικής Νομοθεσίας
Με το άρθρο 61 του Ν. 4808/21 (ΔΕΝ 2021, τεύχος 1776 σελ. 1025(1058) έχει καθορισθή ως το απώτερο σημείον (δήλη ημέρα) χορηγήσεως της κανονικής αδείας των μισθωτών, αντί της 31.12 του ημερολογιακού έτους στο οποίο ανήκει η άδεια, της 31 Μαρτίου του επομένου έτους. Έτσι για την λήψη των αδειών του έτους 2024, τελευταία ημέρα εξαντλήσεως της αδείας είναι η 31 Μαρτίου 2025.
Όπως επανειλημμένως έχουμε γράψει (για την 31.12 του έτους-βλ. ΔΕΝ 2018 σελ. 1434, ΔΕΝ 2014 σελ. 1504 κ.ά), την άδεια, όταν πλησιάζη η 31η Μαρτίου υποχρεούται ο εργοδότης να χορηγήση, ακόμη και αν ο μισθωτός δεν επιθυμή να λάβη την άδειά του και αρνήται την λήψη της.
Με την (υποχρεωτική) χορήγηση της αδείας μονομερώς, ο εργοδότης νομίμως αρνείται να αποδεχθή τις προσφερόμενες υπηρεσίες του μισθωτού, αφού η χορήγηση της αδείας επιβάλλεται απο τον νόμο.
Στο άρθρο 5 παρ. 1 του ΑΝ 539/45 ορίζονται τα εξής: «Πάσα συμφωνία μεταξύ εργοδότου και μισθωτού περί εγκαταλείψεως του εις άδειαν δικαιώματος ή παραιτήσεως τούτου από το δικαίωμα αδείας θεωρείται ανύπαρκτος, έστω και αν προβλέπη την καταβολήν εις αυτόν επηυξημένης αποζημιώσεως».
Σε περίπτωση μη χορηγήσεως της αδείας, επέρχονται οι εξής συνέπειες:
Διοικητικές κυρώσεις (πρόστιμο) κατά την ΥΑ 80016/22 «Κατηγοριοποίηση παραβάσεων και καθορισμός ύψους προστίμων …..» (ΔΕΝ 2022, τεύχος 1790 σελ. 1397). Η μη χορήγηση κανονικής αδείας (και των αποδοχών αδείας) ανήκει στις υψηλές παραβάσεις και το προβλεπόμενο πρόστιμο είναι 900€ ανά θιγόμενο. Το ίδιο προβλέπεται και για την μη καταβολή επιδόματος και αναλογίας επιδόματος αδείας.
Ποινικές κυρώσεις, κατά το άρθρο 5 παρ. 7 του ΑΝ 539/45 το οποίο ορίζει τα εξής: «Αι παραβάσεις των ορισμών του παρόντος νόμου τιμωρούνται κατά το άρθρον 3 του Ν. ΓϡΛΔ΄ «περί υγιεινής και ασφαλείας των εργατών και περί ωρών εργασίας», ως ετροποποιήθη δια του Ν. 2943/23, του ποσού της εν αυτώ οριζομένης χρηματικής ποινής διπλασιαζομένου».
Η γενική διάταξη του άρθρου 28 «περί ποινικών κυρώσεων» του Ν. 3996/11 (ΔΕΝ 2011 σελ. 1090 και ΔΕΝ 2015 σελ. 521) προβλέπει ποινή φυλακίσεως τουλάχιστον εξ μηνών ή χρηματική ποινή τουλάχιστον 900€ ή σωρευτικώς και τις δύο ποινές (βλ. την Μελέτη μας για την άδεια, στο ΔΕΝ 2021, τεύχος 1777 σελ. 1266(1287).
Κυρώσεις κατά το άρθρο 21 του Ν. 1876/90, όταν οι διατάξεις περί αδείας περιέχωνται σε Συλλογικές Συμβάσεις ή Διαιτητικές αποφάσεις.
Με την συμπλήρωση της 31ης Μαρτίου, η αξίωση για την άδεια μετατρέπεται σε χρηματική, αφού δεν επιτρέπεται η μεταφορά της αδείας (αυτουσίας) στο επόμενο έτος, καθώς και στο ίδιο έτος μετά από την 31η Μαρτίου. Η μεταφορά είναι ανίσχυρη, έστω και αν έγινε με την συναίνεση του μισθωτού (ΑΠ 1234/03—ΔΕΝ 2004 σελ. 78, ΑΠ 1970/17-ΔΕΝ 2018 σελ. 629, ΑΠ 1180/17-ΔΕΝ 2018 σελ. 1371).
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: Ο εργοδότης μπορεί να επιβάλη (μονομερώς) την χορήγηση της αδείας του έτους 2024 σε όσους μισθωτούς δεν έλαβαν την άδειά τους ή τμήμα της αδείας τους μέχρι σήμερα, ώστε όλοι οι μισθωτοί να έχουν λάβει το σύνολο της αδείας τους κατά την 31η Μαρτίου 2025.
Ο εργοδότης μπορεί να καραρτίση Κατάσταση στην οποία να φαίνωνται οι ανωτέρω μισθωτοί και ακολούθως Πρόγραμμα, βάσει του οποίου θα λάβη ο κάθε μισθωτός την άδεια που του οφείλεται, κατά τον συγκεκριμένο χρόνο, προσδιοριζόμενο από τον εργοδότη, κατά τον οποίο αντιστοίχως δεν θα παρέχη εργασία στον εργοδότη.
Πετίνη-Πηνιώτη Χρυσούλα
Δικηγόρος