Τελευταία ενημέρωση 12 Δεκεμβρίου, 2023 στις 09:00 πμ
«Η 28η Οκτωβρίου είναι υποχρεωτική αργία»
Σημείωμα του Δελτίου Εργατικής Νομοθεσίας
I. 1) Με το άρθρο 60 του Ν. 4808/21 (ΔΕΝ 2021, τεύχος 1776 σελ. 1025 (1058) «καθορίζονται οι ημέρες υποχρεωτικής αργίας». Μεταξύ των απαριθμουμένων εορτών περιλαμβάνεται και η 28η Οκτωβρίου, η οποία κατά τις ισχύουσες μέχρι δημοσιεύσεως του νόμου αυτού διατάξεις, ήταν προαιρετική αργία.
Όπως τονίζαμε πάντοτε, η μόνη διαφορά της προαιρετικής αργίας από τις υποχρεωτικές αργίες συνίστατο στο δικαίωμα του εργοδότου να απασχολήση κατά την ημέρα αυτή νομίμως τους μισθωτούς του.
2) Μετά από τον Ν. 4808/21, η 28η Οκτωβρίου είναι υποχρεωτική αργία. Κατά συνέπειαν, απαγορεύεται η απασχόληση των μισθωτών και η λειτουργία των επιχειρήσεων, με εξαίρεση εκείνων που λειτουργούν νομίμως κατά τις Κυριακές. Για την κατ᾽ εξαίρεσιν απασχόληση μισθωτού απαιτείται αίτηση προς το ΣΕΠΕ κατά την διαδικασία που υποδεικνύεται στην ΥΑ 34331/16 (ΔΕΝ 2016, τεύχος 1697, σ. 1120).
II. Εφέτος η 28η Οκτωβρίου συμπίπτει με ημέρα Σάββατο.Δημιουργούνται ως εκ τούτου ωρισμένα επιπλέον των συνήθων ζητήματα, για τις επιχ/σεις που εφαρμόζουν πενθήμερη εργασία, με ημέρα αναπαύσεως τοΣάββατο.
A. Δεν υπάρχει θέμα μεταθέσεως της εορτής σε άλλη ημέρα, διότι με το άρθρο 7 του N. 1400/83 (ΔEN 1983 σελ. 1118) καταργήθηκαν, τόσο για τον ιδιωτικό, όσο και για τον δημόσιο τομέα, οι διατάξεις περί μεταθέσεως των εορτών – αργιών, όταν συμπίπτουν με Κυριακή ή με την ημέρα της εβδομάδος κατά την οποία δεν παρέχεται εργασία, λόγω εφαρμογής του πενθημέρου.
B. Για τους μισθωτούς που δεν θα απασχοληθούνκατά την 28η Οκτωβρίου:
1. Επί συστήματος 6ημέρου εργασίας:
α) Οι ημερομίσθιοι που δεν θα απασχοληθούν για λόγους μη οφειλομένους σ᾽ αυτούς, θα πάρουν το συνήθως καταβαλλόμενο για τη συγκεκριμένη ημέρα ημερομίσθιό τους (ανάλογο με τον αριθμό των ωρών συνήθους απασχολήσεως), σύμφωνα με το άρθρο 2 παράγρ. 3 NΔ 3755/57 (βλ. και ΔEN 2016 τ. 1685 σ. 206).
β) Οι επί μηνιαίω μισθώ δεν δικαιούνται άλλης αμοιβής πέραν του συνήθως καταβαλλομένου μηνιαίου μισθού τους.
2. Επί συστήματος 5θημέρου εργασίας(με ημέρα αναπαύσεως το Σάββατο):
Εδώ υπενθυμίζουμε ότι με το σύστημα της πενθημέρου εργασίας οι μισθωτοί απασχολούνται μεν επί 5 ημέρες την εβδομάδα, αλλά με ηυξημένο (εν σχέσει προς το εξαήμερο) καθημερινώς ωράριο, τόσο ώστε να καλύπτουν με την εργασία τους αυτή και την εργασία της 6ης ημέρας. Για την απασχόλησή τους αυτή (κατ᾽ άρθρο 6 παράγρ. 1 περίπτ. β’ της από 26-2-75 EΓΣΣE-ΔEN 1975 σελ. 179), οι μεν ημερομίσθιοι λαμβάνουν 6 ημερομίσθια εβδομαδιαίως, οι δε επί μηνιαίω μισθώ λαμβάνουν κανονικά τον μισθό τους που θεωρείται ότι αντιστοιχεί και στην έκτη ημέρα της εβδομάδος (δηλαδή λαμβάνουν καθ᾽ εβδομάδα 6/25 του μηνιαίου μισθού).
Για την εβδομάδα 23 – 28 Οκτωβρίου, οι μισθωτοί που θα ασχοληθούν από Δευτέρα μέχρι Παρασκευή 40 ώρες (ισχύον ωράριο από 1-1-84) δικαιούνται τα εξής:
α) Οι ημερομίσθιοι: Ένα ημερομίσθιο επιπλέον των 6 που λαμβάνουν συνήθως (ως αντιστοιχούντων στην απασχόληση των 40 ωρών), δηλαδή 7 ημερομίσθια, αφού απέχουν για λόγους μη οφειλομένους σ᾽ αυτούς, κατ᾽ άρθρο 2 παρ. 3 του NΔ 3755/57. Το 7ο αυτό ημερομίσθιο, ίσο με το 1/6 της εβδομαδιαίας αμοιβής (αντιστοιχεί σε 6 και 40 λεπτά η 6,66 ώρες) δικαιούνται ανεξαρτήτως αν γι’ αυτούς η 28η Οκτωβρίου ήταν κατά το παρελθόν αργία ή εργάσιμη ημέρα. Σχετικό είναι και το Εγγρ. 1643/87 Υπ.Εργασίας (ΔEN 1987 σελ. 1033).
β) Ζήτημα καταβολής επί πλέον αμοιβής 1/25 του μισθού γεννάται και για τους αμειβομένους με μηνιαίο μισθό, αφού με την 8ωρη εργασία τους των 5 ημερών 23-27 Οκτωβρίου θα έχουν καλύψει και την εργασία του Σαββάτου, δεδομένου ότι ο μηνιαίος μισθός δεν αντιστοιχεί και στην ημέρα αυτή που είναι αργία (ο μισθός αντιστοιχεί στις εργάσιμες ημέρες του μηνός).
Αντίθετη άποψη, ως προς την καταβολή επί πλέον αμοιβής στους επί μηνιαίω μισθώ αμειβομένους, εκφράζει το Υπ. Εργασίας στο υπ᾽ αριθμ. 1643/87 έγγραφό του με την αιτιολογία ότι δεν υπάρχει για τους επί μηνιαίω μισθώ διάταξη περί καταβολής επί πλέον αμοιβής για την αργία, ανάλογη με την ισχύουσα για τους ημερομισθίους διάταξη του NΔ 3755/57.
Όπως όμως ήδη ελέχθη, η αξίωση λήψεως του 1/25 επί πλέον του μισθού στηρίζεται στο πραγματικό γεγονός της παροχής επί πλέον εργασίας, για την οποία οφείλεται, κατ᾽ άρθρο 648 AK αμοιβή, αφού δεν καλύπτεται από τον μισθό.
Για το ανωτέρω αναφερόμενο 7ο ημερομίσθιο και το 1/25 επί πλέον του μισθού που αποτελούν αμοιβή της 6ης ημέρας της εβδομάδος δεν αναγνωρίζεται μία επί πλέον ημέρα ασφαλίσεως (βλ. και Αλλ. ΔΕΝ 2021, τ. 1777 σ. 1205).
γ) Τονίζουμε ιδιαιτέρως ότι για όσους δεν απασχοληθούν κατά την 28η Οκτωβρίου, δεν γεννάται θέμα καταβολής και προσαυξήσεως 75% επειδή απλώς εκάλυψαν με την εργασία των 5 ημερών και τις ώρες εργασίας της εξαιρετέας εορτής (Σαββάτου), αφού η προσαύξηση αυτή οφείλεται μόνον στους πραγματικώς απασχολουμένους κατά την ημέρα της εορτής (βλ. και την AΠ 571/68 – ΔEN 1969 σελ. 81 και Αλλ. ΔEN 1995 σελ. 736).
δ) Εννοείται ότι δεν γεννάται θέμα καταβολής επί πλέον αμοιβής, τόσο για τους ημερομισθίους (7ο ημερομίσθιο) όσο και για τους αμειβομένους με μηνιαίο μισθό (1/25 του μισθού, υπό την ανωτέρω (β) διάκριση), σε όσους απασχοληθούν 33,33 ώρες αντί των 40, την συγκεκριμένη εβδομάδα 23-28 Οκτωβρίου.
ε) Εν περιπτώσει συμπτώσεως ημέρας αναπαύσεως λόγω του πενθημέρου με ημέρα αργίας, δεν προβλέπεται μετάθεση της ημέρας αναπαύσεως – βλ. σχετική Αλληλογραφία ΔEN 2015 σ. 398 – Βλ. και ΔΕΝ 2017, τ. 1709 σ. 414.
Γ. Για τους μισθωτούς που θα απασχοληθούνκατά την 28η Οκτωβρίου:
1.α) Οι ημερομίσθιοιθα λάβουν τόσα ωρομίσθια όσες οι ώρες απασχολήσεώς τους και προσαύξηση 75% που θα υπολογισθή στο νόμιμο ωρομίσθιό τους και για όσες ώρες εργασθούν, και
β) Οι επί μηνιαίω μισθώ: α) αν πρόκειται για επιχείρηση που εξαιρείται από τις διατάξεις περί αναπαύσεως κατά Κυριακή και αργίες, καθώς και για επιχείρηση που λειτουργούσε κατά την 28η Οκτωβρίου όταν ήταν προαιρετική αργία, θα πάρουν μόνον προσαύξηση 75% επί του νομίμου ωρομισθίου τους για όσες ώρες απασχοληθούν, διότι η αμοιβή για την εργασία τους κατά την ημέρα αυτή θεωρείται ότι περιλαμβάνεται στον μηνιαίο μισθό τους και β) για τις λοιπές επιχειρήσεις, καθώς και όταν πρόκειται για επιχείρηση που παρέμενε στο παρελθόν κλειστή την 28η Οκτωβρίου, παρά το ότι ήταν προαιρετική αργία, και λειτουργεί εφέτος, δικαιούνται να λάβουν εκτός από την προσαύξηση 75% (επί του νομίμου ωρομισθίου τους για όσες ώρες απασχοληθούν) και τόσα (καταβαλλόμενα) ωρομίσθια όσες οι ώρες απασχολήσεώς τους.
2. Αν η επιχείρηση λειτουργήση νομίμως και οι μισθωτοί δεν προσέλθουν αδικαιολογήτως στην εργασία τους, δεν δικαιούνται να λάβουν το ημερομίσθιό τους (όσοι αμείβονται με ημερομίσθιο) ή τα αντίστοιχα ωρομίσθια (όσοι αμείβονται με μηνιαίο μισθό και ανήκουν στην ανωτέρω περίπτ. β’).
Από τους μισθωτούς της ανωτέρω περιπτώσεως α’ ο εργοδότης δικαιούται να αφαιρέση τόσα ωρομίσθια όσες είναι οι ώρες που θα απασχολούντο (βλ. και ΔEN 2016 σ. 206).
3. Δεν οφείλεται αναπληρωματική ανάπαυση για την απασχόληση κατά την 28η Οκτωβρίου. Είναι γνωστό ότι όσον αφορά τον ιδιωτικό τομέα, υποχρέωση χορηγήσεως αναπληρωματικής αναπαύσεως κατ᾽ άλλη ημέρα, υπάρχει μόνον επί απασχολήσεως κατά την Κυριακή. Για τους μισθωτούς του Δημοσίου υπάρχει τέτοια υποχρέωση και επί απασχολήσεως κατά την 6η ημέρα της εβδομάδος.
4. Επί απασχολήσεως καθ᾽ υπερεργασίαν ή υπερωρίαν κατά την 28η Οκτωβρίου, οι σχετικές προσαυξήσεις υπολογίζονται επί του καταβαλλομένου ωρομισθίου, στο οποίο έχει προστεθεί προηγουμένως η προσαύξηση 75% (η οποία έχει υπολογισθεί επί του νομίμου ωρομισθίου) για την ημέρα αργίας (βλ. σχετική Αλληλ. εις ΔEN 2017, τ. 1713, σ. 701 και ΕΥΡΕΤΗΡΙΑ ΔΕΝ 2019 σ. 1806).
5. Για τους μισθωτούς του Δημοσίου, τόσο τους τακτικούς όσο και τους επί σχέσει ιδιωτικού δικαίου, η 28η Οκτωβρίου ήταν και είναι επίσης υποχρεωτική και όχι προαιρετική αργία (βλ. και σχετική μελέτη X. Γκούτου– ΔEN 1982 σελ. 41 και ΔΕΝ 2023, τ. 1797 σ. 635).
Πετίνη-Πηνιώτη Χρυσούλα
Δικηγόρος
