Τελευταία ενημέρωση 27 Φεβρουαρίου, 2025 στις 09:43 πμ
Σημείωμα του Δελτίου Εργατικής Νομοθεσίας
1. Η συμμετοχή σε απεργία που έχει προκηρυχθή νομίμως, αποτελεί δικαίωμα του μισθωτού. Συνεπώς ο εργοδότης δεν μπορεί να αρνηθή σε μισθωτό την συμμετοχή του στην απεργία.
2. Στην απεργία που προκηρύσσεται από τριτοβάθμια συνδικαλιστική Οργάνωση (Συνομοσπονδία), όπως είναι η ΓΣΕΕ, μπορούν να λάβουν μέρος όλοι οι εργαζόμενοι, και οι μη συνδικαλισμένοι, χωρίς να απαιτήται απόφαση των υποκειμένων Οργανώσεων (δευτεροβαθμίων, πρωτοβαθμίων).
3. Από τον ειδικό για την απεργία Ν. 1264/82 δεν προβλέπεται προειδοποίηση από τον εργαζόμενο για την συμμετοχή του στην απεργία. Τέτοια υποχρέωση προειδοποιήσεως προ 24 ωρών, προβλέπεται στο άρθρο 19 του Ν. 1264/82 για την συνδικαλιστική Οργάνωση που προκηρύσσει την απεργία, προς τον εργοδότη ή την συνδικαλιστική του Οργάνωση.
4. Η υποχρέωση διαθέσεως προσωπικού ασφαλείας βαρύνει την συνδικαλιστική Οργάνωση που προκηρύσσει την απεργία και όχι τους μεμονωμένους μισθωτούς, πρέπει δε να γίνεται πριν από την κήρυξη της απεργίας.
5. Η αποχή από την εργασία λόγω της απεργίας αντιμετωπίζεται ως δικαιολογημένη απουσία, η οποία όμως δεν συνεπάγεται αμοιβή, αφού δεν μπορεί να θεωρηθή ως ανυπαίτιο κώλυμα (δηλαδή εμπόδιο που δεν οφείλεται σε υπαιτιότητα του μισθωτού) και έτσι δεν μπορεί να υπαχθή στα άρθρα 657-658 του Αστικού Κώδικος. Κατά την διάρκεια της απεργίας αναστέλλονται οι εκατέρωθεν υποχρεώσεις, του μεν συμμετέχοντος μισθωτού να προσφέρη εργασία, του δε εργοδότου να καταβάλη την οφειλομένη υπό κανονικές συνθήκες για την ημέρα της απεργίας αμοιβή.
6. Η αποχή για την συμμετοχή σε απεργία μπορεί να διαρκή ολόκληρη την ημέρα, μπορεί όμως να διαρκή και λιγώτερες ώρες. Στην κάθε περίπτωση αφαιρούνται από τον μηνιαίο μισθό (επί αμοιβής με μισθό) ή δεν καταβάλλονται (επί αμοιβής με ημερομίσθιο), τόσα ωρομίσθια ώσες είναι οι ώρες απουσίας. Για τις μη καταβαλλόμενες αποδοχές δεν οφείλονται ούτε εισφορές. Η απουσία λόγω συμμετοχής σε απεργία δεν έχει επιπτώσεις (δεν συμψηφίζεται) στην κανονική άδεια του μισθωτού (άρθρο 2 παρ. 6 του ΑΝ 539/45), ούτε επηρεάζει τον χρόνο που λαμβάνεται υπ’ όψη για τον καθορισμό της αποζημιώσεως σε περίπτωση απολύσεως (λαμβάνεται υπ’ όψη όλος ο χρόνος «εργασιακής σχέσεως» κατά την νομολογία). Αφαιρείται όμως, ως χρόνος άνευ αποδοχών, κατά τον υπολογισμό του επιδόματος (δώρου) εορτών.
7. Δεν μπορεί να χορηγηθή από τον εργοδότη μονομερώς άδεια, ώστε να καταβληθούν αποδοχές στον απεργούντα μισθωτό. Ο απέχων καθ’ όλη την ημέρα, δηλαδή καθ’ όλο το ωράριο εργασίας μισθωτός μπορεί όμως να υποβάλη αίτηση λήψεως αδείας μιας ημέρας, κατά τα ισχύοντα για την κατάτμηση της αδείας.
Απουσία επί λιγώτερες από το ωράριο ώρες δεν μπορεί να θεωρηθή (κατόπιν αιτήματος), ως κανονική άδεια, αφού στον ΑΝ 539/45 γίνεται αναφορά σε «ημέρες αδείας».
8. Στο σύστημα «ΕΡΓΑΝΗ» ουδέν ανακοινώνεται, αφού η αποχή για την απεργία δεν συνιστά άδεια (εκτός αν έχη υποβληθή αίτημα για χορήγηση αδείας). Άλλωστε από το «ΕΡΓΑΝΗ» ελέγχεται κατά κανόνα όποιος εργαζόμενος ευρίσκεται στον τόπο εργασίας χωρίς να έχη δηλωθή προσηκόντως και όχι και όποιος απουσιάζει κατά τον σχετικό έλεγχο των Οργάνων.
9. Σε περίπτωση επιθυμίας εργοδότου να συμμετάσχη στην κηρυσσομένη (για τους εργαζομένους) απεργία, με συνέπεια να μη λειτουργήση η επιχείρησή του, επέρχονται οι συνέπειες της υπερημερίας, οφείλει δηλαδή ο εργοδότης να καταβάλη στους μισθωτούς τις κανονικές αποδοχές τους.
Πετίνη-Πηνιώτη Χρυσούλα
Δικηγόρος