Τελευταία ενημέρωση 1 Ιουλίου, 2024 στις 07:59 πμ
Σημείωμα του Δελτίου Εργατικής Νομοθεσίας
Με αφορμή τόσο δηλώσεις των Υπουργών Εργασίας, πριν και μετά την ψήφιση του Ν. 5053/2023, όσο και την από 21.6.2024 ανακοίνωση του Υπουργείου Εργασίας, που αναρτήθηκε στον ιστότοπό του και σύμφωνα με την οποία «… Σε περίπτωση που η 6η ημέρα συμπίπτει με Κυριακή ή επίσημη αργία, ο εργαζόμενος δικαιούται το ημερομίσθιό του προσαυξημένο κατά 115% (40% από την προσαύξηση της 6ης ημέρας συν 75% για την απασχόλησή του την Κυριακή/αργία) …», τίθεται το ερώτημα εάν τα άρθρα 25 και 26 του Ν. 5053/2023 θα ήταν ποτέ δυνατόν να αφορούν απασχόληση σε ημέρα Κυριακής.
Κατά τη γνώμη μας, η απάντηση είναι αρνητική, για τους ακόλουθους λόγους :
Τόσο στο άρθρο 25, όσο και στο άρθρο 26 του Ν. 5053/2023, γίνεται λόγος για «απασχόληση κατά την 6η ημέρα της εβδομάδας». Όμως, σύμφωνα με το άρθρο 2§7 του ΠΔ 88/99[1], εβδομάδα είναι η χρονική περίοδος επτά ημερών με έναρξη την 00.01 ώρα της Δευτέρας και λήξη την 24.00 της επόμενης Κυριακής. Κατά συνέπεια, η 6η ημέρα του ανωτέρω διαστήματος είναι αποκλειστικώς και μόνον η ημέρα του Σαββάτου.
Ακόμη, η εργατική νομοθεσία, ανέκαθεν, είχε συγκεκριμένες, ειδικές διατάξεις για την απασχόληση κατά την ημέρα της Κυριακής (ΒΔ 748/1966)[2], διακριτές από τις λοιπές διατάξεις περί χρονικών ορίων εργασίας.
Επίσης, στο πεδίο εφαρμογής του άρθρου 26 του Ν. 5053/2023, κατά το γράμμα του, εμπίπτουν επιχειρήσεις ή εκμεταλλεύσεις που λειτουργούν «κατά τις ημέρες Δευτέρα έως και Σάββατο». Συνεπώς, και μόνο από τη διατύπωση της διάταξης, αποκλείεται η λειτουργία τους και, συνεπώς, και η απασχόληση προσωπικού τους την Κυριακή.
Επιπροσθέτως, για τις επιχειρήσεις που δεν είναι από τη φύση τους συνεχούς λειτουργίας, προκειμένου να λειτουργήσουν σε ημέρες Κυριακής και επίσημης αργίας απαιτείται η χορήγηση άδειας της Επιθεώρησης Εργασίας[3]. Εάν, λοιπόν, τουλάχιστον η διάταξη του άρθρου 26, αφορούσε και την απασχόληση σε ημέρα Κυριακής και επίσημης αργίας, με την προβλεπόμενη στο άρθρο αυτό διαδικασία (απλή γνωστοποίηση στην Επιθεώρηση Εργασίας, μέσω του ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ), θα παρακαμπτόταν η ήδη υπάρχουσα και περιεχόμενη στις ειδικές διατάξεις περί απασχόλησης σε ημέρα Κυριακής και επίσης αργίας διαδικασία αδειοδότησης.
Τέλος, η αναφορά πως «σε περίπτωση που η 6η ημέρα συμπίπτει με Κυριακή ή επίσημη αργία, ο εργαζόμενος δικαιούται το ημερομίσθιό του προσαυξημένο κατά 115% (40% από την προσαύξηση της 6ης ημέρας συν 75% για την απασχόλησή του την Κυριακή/αργία)» είναι απολύτως εσφαλμένη. Πιο συγκεκριμένα, κατά το άρθρο μόνο της 8900/1946 κοινής απόφασης των Υπουργών Οικονομικών και Εργασίας «περί καταβολής ηυξημένου ημερομισθίου εις εργαζομένους κατά τας μη εργασίμους ημέρας», όπως αυτή ερμηνεύθηκε με την 25825/1951 κοινή απόφαση των ίδιων υπουργών, μισθωτός ο οποίος απασχολείται κατά τις Κυριακές και τις εκ του νόμου καθιερούμενες ως μη εργάσιμες ημέρες του έτους, δικαιούται το ημερομίσθιο αυτού, προσαυξημένο κατά 75%, η προσαύξηση δε αυτή υπολογίζεται πάντοτε επί των υποχρεωτικώς θεσπισμένων ελαχίστων ορίων μισθών και ημερομισθίων[4] και όχι επί των καταβαλλομένων αποδοχών του εργαζομένου. Αντιθέτως, η προβλεπόμενη από τα άρθρα 25 και 26 του Ν. 5053/2023 προσαύξηση (40%) υπολογίζεται επί των καταβαλλομένων αποδοχών του μισθωτού. Αφού, λοιπόν, οι δύο προσαυξήσεις (40% και 75%) δεν έχουν την ίδια βάση υπολογισμού, δεν θα ήταν ποτέ δυνατό να προστίθενται μεταξύ τους.
Κωνσταντίνος Πηνιώτης
Δικηγόρος
[1] Άρθρο 163§7 του ΠΔ 80/2022 (Κώδικας Ατομικού Εργατικού Δικαίου – εφεξής «ΚΑΕΔ»).
[2] Άρθρα 195 – 209 ΚΑΕΔ.
[3] Βλ. άρθρο 201§3 περιπτώσεις δ΄ έως ιβ΄ ΚΑΕΔ.
[4] Βλ. ενδεικτικώς τις ΑΠ 2116/2017, ΔΕΝ 2020, σελ. 197, ΑΠ 1317/2015, δημοσιευμένη στην ιστοσελίδα του Αρείου Πάγου, καθώς και την ΑΠ 412/2021, ΔΕΝ 2022, σελ. 36.
